تعاریف و اصطلاحات ثبتی که بسیار رایج است و باید بدانیم

۲۰ مورد از رایج ترین و مهم ترین تعاریف و اصطلاحات ثبتی

معنی اصطلاحات ثبتی برای بسیاری از افراد در زمان خرید و فروش یا رهن و اجاره، وارثي، امور حقوقی گنگ و غیرشفاف است. قطعا اگر کسی با معنای ثبتی در دفاتر املاکی و ادارات ثبت آگاه نباشد، ممکن است راه غلط برود و در آخر دچار ضرر شود و روند قرارداد طبق آنچه که تصور میکرده، پیش نرود. حال به دلیل اهمیت بالای دانستن اصطلاحات ثبتی قصد داریم در ادامه محتوا شما را با ۲۵ مورد از مهم ترین و اصلی ترین عبارت ها در زمان ثبت و تنظیم قرارداد آشنا کنیم. لازم به از ذکر است که این مقاله تنها به منظور آشنایی علاقمندان است و شما را تبدیل به یک متخصص و کارشناس امور ثبتی نمی کند.

برای آشنایی با اصطلاحات ثبتی املاک، اینکه جریان ثبتی ملک چیست، ملک جاری چیست و… در ادامه همراه ما باشید. مهم ترین اصطلاحات ثبتی همراه با معنی در ادامه.

لیست رایجترین تعاریف مهم ثبتی

۱_ سند لازم الاجراء

۲_ سند_ذمه ای

۳_ سند وثیقه

۴_ فک رهن

۵_ اعراض از رهن

۶_ حق استرداد

۷-سند انتقال اجرایی

۸_ دستور اجراء

۹_ حق الاجراء

۱۰_ مازاد

۱۱_ فسخ سند

۱۲_ مزایده

۱۳_ نیابت اجرائی

۱۴_ ممنوع الخروج

۱۵_ اعتراض شخص ثالث

۱۶_ بازداشت

۱۷_ مبایعه نامه

۱۸_ حافظ

۱۹_ حق الحفاظه

۲۰_ قبوض اقساطی

۲۱-افراز

۲۲-استعلام

۲۳- تفکیک

۲۴- صورتجلسه

۲۵-ملک جاری

۱_ سند لازم الاجراء:

سند لازم الاجرا به سندی رسمی یا عادی گفته میشود که بدون صدور حکم از دادگاه قابل صدور اجرائیه برای اجراء مدلول سند باشد٬ مانند سند رسمی طلب (مهریه) و چک (در حکم سند لازم الاجراست.)

۲_ سند_ذمه ای:

از سند ذمه ای، به عنوان سندی حاکی از تعهد مدیون به پرداخت وجه نقد یا پرداخت جنس یا تعهد به فعل معین که در اصطلاحات ثبتی در معنی مقابل اسناد مربوط به معاملات با حق استرداد به٬کار می رود.

۳_ سند وثیقه:

سند وثیقه سندی است که دلالت بر عقد رهن یا معامله با حق استرداد یا بیع شرط کند که به موجب آن شخصی (اعم ازینکه مدیون باشد یا نه) عین مال منقول یا غیرمنقول خود را وثیقه انجام عملی قرار دهد٬ خواه آن عمل رد طلب باشد خواه عمل دیگر.

۴_ فک رهن:

به عمل آزاد کردن عین مرهونه از قید رهن ٬ خواه از طریق دادن دین و خواه از طریق ابراء دائن فک رهن گفته میشود.

۵_ اعراض از رهن:

معنی اعراض از رهن، یعنی اینکه مرتهن از وثیقه اش بگذرد زیرا عقد رهن از سوی مرتهن جایز است و او می تواند آن را یک جانبه فسخ کند و حق وثیقه اش را ساقط نماید پس دین با وثیقه او مبدل به دین بی وثیقه می شود و سند رهنی او سند ذمه ای می گردد و مقررات اجرای اسناد ذمه ای بر آن مترتب میشود.

۶_ حق استرداد:

حق استرداد، به حقی و حقوقی گفته میشود که به موجب آن مدیون می تواند با رد طلب بستانکار مال مورد وثیقه را تحت تصرف کامل خود درآورد.

۷-سند انتقال اجرایی:

بعد از مزایده مال مورد مزایده به موجب سند رسمی به برنده مزایده و یا بستنکار منتقل می شود٬ آن سند را سند انتقال اجرائی می نامند.

۸_ دستور اجراء:

یعنی دستور به اجرای سند رسمی و یا در حکم سند رسمی مانند چک که حسب مورد توسط مراجع صالح ثبت یا سردفتر تنظیم کننده سند صادر میشود.

۹_ حق الاجراء:

به حقی  و حقوقی گفته میشود که به‌صورت پول که دولت از بابت اجرائیه اسناد رسمی می گیرد که پنج درصد مبلغ مورد اجراست.

۱۰_ مازاد:

در اصطلاح ثبتی مازاد بهای ملکی است که زائد بر مقدار طلب بستانکار مقدم باشد و چون معلوم نیست به ملک مورد بازداشت یا مورد وثیقه بستانگار اول بعد از مزایده برای پرداخت طلب او مازادی داشته باشد٬ آن را مازاذ احتمالی هم می نامیده اند. مثلاً هزینه­‌های اجراء و طلب 1 میلیارد تومان است ولی ارزش مال مورد مزایده 2 میلیارد تومان است. مازاد احتمالی مطابق قانون باید به بدهکار برگردانده شود چون مال خودش است.

۱۱_ فسخ سند:

فسخ سند، همانطور که از اسمش مشخص است، یعنی ثبت انحلال (منحل شدن) سند رسمی معامله در دفتری که آن سند را به ثبت رسانده است٬ مطابق تشریفات مقرره در قانون ثبت اسناد و املاک.

۱۲_ مزایده:

صورت خاصی از فروش مال است که از مبلغ ارزیابی مال شروع شده و به پیشنهاد کننده بالاترین قیمت واگذار می شود.

۱۳- افراز

این واژه در قانون ثبت اسناد و املاک و قانون افراز و فروش املاک مشاع و … به کار رفته است. اگر بخواهیم معنای افراز را به بیانی ساده و شفاف تعریف کنیم باید بگوییم که: «خارج کردن مال غیر منقول مشاع از حالت اشتراک و مشخص شدن سهم هر شریک از مال مشترک.» عمل افراز است.

۱۴_ ممنوع الخروج:

ممنوع الخروج شدن زمانی برای فرد رخ میدهد که به دلیل عدم معرفی مال یا عدم دسترسی به اموال وی به درخواست بستانکار وفق مقررات از خروج وی از کشور جلوگیری می شود.

۱۵_ اعتراض شخص ثالث:

شکایت شخصی است نسبت به عملیات اجرائی که از طرفین پرونده اجرائی نمی باشد‌.

۱۶_ بازداشت:

توقیف کردن اموال جهت اجرای مفاد سند.

۱۷_ مبایعه نامه:

یک سند عادی است و هیچ یک از طرفین حق نداشته به صورت یک طرفه آن را فسخ نماید.

۱۸_ حافظ:

کسی که ادارات ثبت و اجرای اسناد رسمی مال توقیف شده را نزد او به امانت می گذارند تا حفظ و نگهداری کند.

۱۹_ حق الحفاظه:

حق الزحمه ای است که به حافظ برابر مقررات تعلق میگیرد.

۲۰-تفکیک:

تبدیل مال غیرمنقول به قطعات کوچکتر را تفکیک میگویند. در تفکیک بر خلاف افراز مال از حالت مشاعی بودن خارج نمی­‌شود.

۲۱_ قبوض اقساطی :

قبوضی است که در معاملات اقساطی و اسناد اجاره به تعداد اقساط مورد تعهد صادر می شود.

۲۲_ نیابت اجرائی:

نیابتی است که اجرای ثبت در حدود قوانین و مقررات جهت انجام امور اجرائی به اداره ثبت محل دیگر که اقامتگاه مدیون یا اموال بدهکار در حوزه آن قرار دارد٬ بدهد.

۲۳- استعلام

دفاتر اسناد رسمی و مشاورین املاک مکلف هستند هنگام انجام هرگونه معامله نسبت به املاک جاری قبلا جریان ثبتی آنها را از اداره ثبت محل وقوع ملک پرسش نمایند. برای مثال قطعا برای اطلاع از نوع کاربری زمین در جایی از تهران، باید استعلام زمین گرفته شود تا وضعیت آن مشخص گردد.

۲۴-صورتجلسه:

سندی است که مقامات رسمی در جریان اجرای مفاد سند عملی را در آن ثبت میکنند.

۲۵–ملک جاری چیست؟

املاک جاری به املاکی اطلاق می شود که سابقه ثبت در دفتر املاک را نداشته باشند.

سخن پایانی در مورد اصطلاحات ثبتی

تا اینجا با ۲۵مورد از مهم ترین اصطلاحات ثبتی آشنا شدید. این ها رایج ترین اصطلاحات ثبتی املاک بودند که به احتمال زیاد در دفتر مشاور املاک و دفاتر رسمی به گوشتان میخورد. پس لازم است که اطلاعی در موردشان داشته باشید. اگر سوالی دارید، در پایین درج کنید. خیلی زود جواب میدهیم.